اپلیکیشن موبایل چیست؟
اپلیکیشن موبایل یک برنامه نرم‌افزاری است که می‌توانید آن را مستقیما دانلود کرده با استفاده از تلفن هوشمند خود یا ابزار هوشمند دیگری مانند تبلت یا پخش‌کننده موسیقی، به آن دسترسی داشته باشید.
برای دانلود و استفاده از یک اپلیکیشن موبایل به چه چیزی نیاز دارم؟
شما به یک تلفن هوشمند یا ابزار هوشمند دیگری با دسترسی اینترنت نیاز خواهید داشت. همه اپلیکیشن‌ها روی تمام ابزارهای هوشمند کار نمی‌کنند و شما به سیستم‌عامل ابزارتان و نوع اپلیکیشن‌هایی که برای آن ارایه می‌شود، محدود هستید. سیستم‌های عامل عرضه شده توسط شرکت‌های گوگل، اپل، مایکروسافت، بلک‌بری و آمازون دارای فروشگاه‌های اپلیکیشن آنلاینی هستند که می‌توانید اپلیکیشن مورد نظر خود را در آن‌ها جست‌وجو کرده، دانلود نموده و نصب کنید. بعضی از فروشگاه‌های آنلاین نیز بخش‌هایی را برای فروش اپلیکیشن ارایه می‌کنند. به هر حال شما باید از فروشگاه اپلیکیشنی استفاده نمایید که با سیستم عامل ابزارتان کار کند. ممکن است برای ایجاد یک اکانت مجبور به ارایه اطلاعات کارت بانکی خود باشید، خصوصا اگر بخواهید اپلیکیشنی را دانلود کنید که رایگان نیست.
چرا بعضی از اپلیکیشن‌ها رایگان هستند؟
بعضی از اپلیکیشن‌ها به‌طور رایگان از طریق فروشگاه‌های اپلیکیشن توزیع می‌شوند؛ توجه داشته باشید که توسعه‌دهندگان آن‌ها به روش‌های مختلفی می‌توانند درآمد کسب کنند:
- بعضی از آن‌ها، فضای تبلیغاتی را در داخل اپلیکیشن خود می‌فروشند. توسعه‌دهندگان می‌توانند از آگهی‌های تبلیغاتی درآمد کسب کنند، بنابراین اپلیکیشن‌های خود را به‌طور رایگان توزیع می‌کنند تا به دست بیشترین تعداد کاربران ممکن برسند.
- بعضی از توسعه‌دهندگان، نسخه ابتدایی اپلیکیشن خود را به‌صورت رایگان عرضه می‌کنند. این گروه امیدوار هستند شما به اندازه کافی از این نسخه راضی باشید تا حاضر شوید آن را برای دسترسی به ویژگی‌های بیشتر، با پرداخت مبلغی به نسخه کامل‌تر ارتقا دهید.
- بعضی از اپلیکیشن‌ها به شما امکان می‌دهند ویژگی‌های بیشتر را در داخل خود آن‌ها خریداری کنید. معمولا فرآیند پرداخت هزینه این خریدهای داخلی (in-app) از طریق فروشگاه‌های اپلیکیشن انجام می‌شود. بسیاری از ابزارهای هوشمند دارای تنظیماتی هستند که به شما امکان می‌دهند خریدهای داخل اپلیکیشن را مسدود نمایید.
- بعضی از اپلیکیشن‌ها به‌صورت رایگان عرضه می‌شوند تا توجه شما را به سایر محصولات آن شرکت جلب کنند. این گروه عملا نوعی تبلیغات برای شرکت مربوطه هستند.
اپلیکیشن‌ها می‌توانند به چه نوع داده‌هایی دسترسی داشته باشند؟
وقتی در یک فروشگاه اپلیکیشن ثبت‌نام نموده یا اپلیکیشن‌های جداگانه‌ای را دانلود می‌کنید، ممکن است مجوزهایی از شما بخواهند که به آن‌ها اجازه می‌دهد به اطلاعات روی ابزار شما دسترسی پیدا کنند. بعضی از اپلیکیشن‌ها ممکن است بخواهند به موارد زیر دسترسی داشته باشند:
- اطلاعات تماس‌های ایمیل و تلفن شما
- گزارش‌های تماس
- دیتای اینترنت
- داده‌های تقویم
- داده‌های مربوط به موقعیت مکانی ابزار
- IDهای منحصر به فرد ابزار
- اطلاعات مربوط به نحوه استفاده شما از خود اپلیکیشن
بعضی از اپلیکیشن‌ها تنها به داده‌هایی دسترسی پیدا می‌کنند که برای عملکرد خود به آن‌ها نیاز دارند؛ اما گروه دیگری از آن‌ها برای دسترسی به داده‌هایی تلاش می‌کنند که ارتباطی با مقصود کاری آن‌ها ندارد.
به‌یاد داشته باشید وقتی از ابزار خود استفاده می‌کنید، ممکن است فردی مشغول جمع‌آوری داده‌های مربوط به سایت‌های وبی که بازدید می‌کنید، اپلیکیشن‌های مورد استفاده‌تان و اطلاعاتی که ارایه می‌نمایید باشد. او می‌تواند توسعه‌دهنده برنامه، فروشگاه اپلیکیشن، یک تبلیغ‌کننده و یا یک شبکه آگهی‌های تبلیغاتی باشد. پس از جمع‌آوری اطلاعات شما، هر یک از این ماهیت‌ها می‌تواند آن‌ها را در اختیار شرکت دیگری قرار دهد. بنابراین اگر در مورد اطلاعاتی که به‌اشتراک می‌گذارید نگران هستید، تنظیمات Privacy ابزار خود را بررسی نموده و یا به‌دنبال راهی برای غیرفعال کردن جمع‌آوری داده‌ها در خط‌مشی حریم خصوصی اپلیکیشن مورد نظر باشید.
چطور می‌توانیم تشخیص دهیم یک اپلیکیشن به چه اطلاعاتی دسترسی خواهد داشت (یا آن‌ها را به‌اشتراک می‌گذارد)؟
همیشه به‌آسانی نمی‌توان فهمید که یک اپلیکیشن خاص به چه داده‌هایی دسترسی خواهد داشت یا چطور از آن‌ها استفاده خواهد کرد. پیش از دانلود یک اپلیکیشن، اطلاعاتی که درباره توسعه‌دهنده آن دارید و کاری که انجام می‌دهد را در نظر بگیرید. گاهی اوقات فروشگاه‌های مربوطه اطلاعاتی را درباره شرکت توسعه‌دهنده اپلیکیشن ارایه می‌کنند، البته در صورتی که توسعه‌دهنده چنین اطلاعاتی را در اختیار فروشگاه قرار داشته باشد. اگر توسعه‌دهنده اطلاعات تماسی (مانند یک سایت وب یا یک آدرس ایمیل) را ارایه نکرده باشد، احتمالا اپلیکیشن مورد نظر چندان قابل‌اعتماد نیست.
اگر از سیستم عامل اندروید استفاده می‌کنید، پیش از نصب یک اپلیکیشن فرصت مطالعه مجوزهای مورد نیاز آن را خواهید داشت. این فهرست را با دقت مطالعه کنید زیرا حاوی اطلاعات مفیدی است که به‌شما می‌گوید اپلیکیشن مربوطه به چه اطلاعاتی روی ابزارتان دسترسی خواهد داشت. از خودتان بپرسید آیا مجوزهای ذکر شده با در نظر گرفتن مقصود کاربردی آن منطقی هستند یا نه. برای مثال، هیچ دلیلی وجود ندارد که یک اپلیکیشن e-book یا ویرایش عکس، پیام‌های متنی شما را بخواند.
چرا بعضی از اپلیکیشن‌ها داده‌های مکانی را جمع‌آوری می‌کنند؟
بعضی از اپلیکیشن‌ها از داده‌های موقعیت مکانی استفاده می‌کنند تا نقشه‌ها، کوپن‌های تخفیف برای فروشگاه‌های نزدیک و یا اطلاعاتی درباره اشخاصی که ممکن است در نزدیکی شما باشند را در اختیارتان قرار دهند. گروه دیگری نیز اطلاعات موقعیت مکانی شما را در اختیار شبکه‌های آگهی تبلیغاتی قرار می‌دهند که احتمالا آن را با سایر اطلاعات دیتابیس‌های خود ترکیب می‌کنند تا آگهی‌ها را بر اساس علایق و موقعیت مکانی شما هدف‌گیری نمایند.
پس از آن‌که یک اپلیکیشن مجوز شما برای دسترسی به داده‌های موقعیت مکانی‌تان را دریافت کرد، این دسترسی تا زمانی که تنظیمات مربوطه را روی گوشی خود تغییر نداده‌اید ادامه خواهد داشت. اگر نمی‌خواهید مکان خود را با شبکه‌های تبلیغاتی به اشتراک بگذارید، می‌توانید سرویس‌های مکان‌یابی را در تنظیمات گوشی خود غیرفعال نمایید. توجه داشته باشید که در این حالت اپلیکیشن‌ها نمی‌توانند اطلاعات مبتنی بر موقعیت مکانی را در اختیارتان قرار دهند، مگر این که خودتان اطلاعات مذکور را وارد کنید.
کودکان و اپلیکیشن‌های موبایل
در بررسی تازه‌ای که توسط کمیسیون تجارت فدرال آمریکا روی اپلیکیشن‌های موبایل مخصوص کودکان انجام شده، تیم بررسی‌کننده متوجه شدند که این برنامه‌ها می‌توانند:
- اطلاعات شخصی را جمع‌آوری کرده و به‌اشتراک بگذارند
- به کودکان شما اجازه خرج کردن پول واقعی بدهند (حتی اگر اپلیکیشن رایگان باشد)
- شامل آگهی‌های تبلیغاتی باشند
- به شبکه‌های اجتماعی متصل شوند
به‌علاوه، ممکن است اپلیکیشن‌ها اصلا به‌شما اطلاع ندهند که این کارها را انجام می‌دهند.
برای آشنایی بیشتر با یک اپلیکیشن پیش از دانلود، به تصاویر گرفته شده از صفحات آن نگاه کرده، توضیحات ارایه شده را مطالعه نموده، رده‌بندی محتوا و نقدهای کاربران را خوانده و تحقیقاتی درباره توسعه‌دهنده آن انجام دهید. شما همچنین می‌توانید به‌دنبال نقدهای خارج از فروشگاه‌های اپلیکیشن و از منابع مورد اعتماد خودتان باشید.
در نهایت بهترین روش بررسی اپلیکیشن‌های مخصوص کودکان این است که خودتان آن‌ها را امتحان نموده و سپس با فرزندتان درباره قواعد استفاده از اپلیکیشن‌ها صحبت کنید.