شاید خیلی از ما تجربه كار با مودم‌های Dial-up برای اتصال به اینترنت را به‌یاد داشته باشیم. در آن زمان، دسترسی به اینترنت با سرعت‌های بسیار پایینی انجام می‌شد و نگران‌كننده‌ترین موضوع برای ما این بود كه اتصال برقرار شده مرتب قطع نشود. اما امروزه سرویس‌های مختلف با ارتباط دایمی و سرعت‌های بسیار بالا در حال رقابت با یكدیگر هستند. در این مقاله به بررسی دو فناوری وایمکس و LTE می‌پردازیم كه اینترنت پرسرعت بی‌سیم را برای كاربران خانگی/دفتری فراهم می‌كنند.
پس از مودم‌های Dial-up، نوبت به اینترنت باند پهن و سرویس‌های ADSL رسید. اینجا دیگر از قطع ارتباط، شماره گرفتن، صداهای عجیب و غریب و سرعت پایین خبری نبود. حالا می‌توانستید ارتباطی دایمی با سرعت بسیار بالاتر را در اختیار داشته باشید. برای بهره‌گیری از این سرویس نیز شما به یك خط تلفن، یك مودم (كمی متفاوت) و یك كامپیوتر نیاز داشتید. اما با افزایش سرعت اتصال به اینترنت و كاهش نسبی هزینه‌ها و همچنین گسترش استفاده كاربران از سرویس‌های اینترنتی، مشكل تازه‌ای خودنمایی كرد: عدم امكان سرویس‌دهی كافی در مناطق مختلف. حالا با عبارات پیچیده‌ای مواجه می‌شدید كه معنای كلی آن‌ها كافی نبودن امكانات برای ارایه سرویس ADSL به خط تلفن شما بود. همچنین، سرویس‌دهی برای بعضی از مناطق دورافتاده‌تر نیز ممکن نبود.
پس از آن، فناوری دیگر وارد میدان شد: اینترنت بی‌سیم موبایل. دكل‌های مخابراتی اپراتورهای موبایل پوشش بسیار خوبی را در نقاط مختلف فراهم می‌كنند و تكامل فناوری‌های موبایل به این اپراتورها امكان می‌داد تا علاوه بر سرویس‌های مكالمه، سرویس‌های اینترنت همراه را نیز ارایه کنند. به این ترتیب، كاربران در نقاطی كه به اینترنت ADSL دسترسی نداشتند، می‌توانستند از گوشی‌های موبایل خود برای دسترسی به اینترنت استفاده كنند.
با گذشت زمان، سرویس‌های اینترنت همراه، پتانسیل ارایه سرویس مفید دیگری را عرضه کردند: ارایه سرویس باند پهن بی‌سیم به كاربران ثابت خانگی و اداری. به عبارت دیگر، این بار شما برای استفاده از سرویس اینترنت همراه به گوشی موبایل یا مودم 3G/4G نیازی ندارید. در مقابل، شما از مودمی ثابت با شباهت زیادی به مودم ADSL استفاده می‌كنید كه اتصال اینترنت بی‌سیم را در اختیارتان قرار می‌دهد. دو فناوری مهم یعنی WiMAX و LTE در این حوزه استفاده می‌شوند، كه به‌رغم شباهت‌هایی كه دارند، رقیب یكدیگرند. در ادامه به بررسی مشخصات هر كدام و تفاوت‌های آن‌ها با یكدیگر می‌پردازیم:
این نام خلاصه‌شده عبارت Worldwide Interoperability for Microwave Access است و برای یك مجموعه از استانداردهای تصویب شده توسط IEEE مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سال ٢٠٠٠، موسسه IEEE توسعه مجموعه‌ای از استانداردها را برای دسترسی باند پهن بی‌سیم در محدوده كلان‌شهری (Metropolitan) تدوین کرد كه با نام استانداردهای Wireless MAN شناخته می‌شود. این استاندارد كه با نام 802.16 شناخته می‌شود، به رقیبی جدی برای سرویس‌های ADSL تبدیل شد. شاید بتوان گفت كه WiMAX برد شبكه‌های سلولی را با سرعت‌های Wi-Fi تركیب می‌كند.
LTE
در آن روی سكه، LTE نوعی فناوری مخابراتی موبایل است که 3GPP آن را استانداردسازی کرده است. این فناوری بزرگ‌ترین جهش از فناوری‌های 3G به سمت نسل چهارم شبكه‌های موبایل شناخته می‌شود و ملزومات سنگینی در زمینه نرخ انتقال دیتا، ظرفیت و تاخیرها دارد. LTE عملا نوعی فناوری موبایل است كه در كنار سایر استانداردهای این صنعت در حال تكامل است و به بهترین شكل، با روند رشد و تكامل سایر فناوری‌ها ادغام می‌شود.
شباهت‌ها
پیش از هر چیز اجازه بدهید به موارد شباهت این دو فناوری اشاره كنیم:
– هر دو آن‌ها فناوری‌های كاملا مبتنی بر IP هستند.
– هر دو از فناوری آنتن پیشرفته MIMO (Multiple input Multiple Outpu) پشتیبانی می‌كنند.
– هر دو از نوعی فناوری مدولاسیون مبتنی بر OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing) استفاده می‌كنند.
البته شباهت‌های تكنیكی این دو فناوری به همین‌جا ختم نمی‌شود، ولی ما صرفا به موارد كلیدی اشاره كردیم.
تفاوت‌ها
فناوری LTE از باندهای فركانس دارای مجوز استفاده می‌كند، در حالی كه WiMAX به تركیبی از باندهای فركانس با مجوز و بدون مجوز متكی است. همین موضوع باعث می‌شود كه LTE در باند فرکانس پایین‌تری در دسترس باشد، كه خود نوعی امتیاز برای آن است، زیرا پوشش بهتری را فراهم می‌كند.
LTE از فاصله‌گذاری ١٥ كیلوهرتزی استاندارد بین حامل‌ها استفاده می‌كند، در حالی كه نسخه دوم WiMAX از فاصله‌گذاری ١٠/٩٤ كیلوهرتزی بهره می‌گیرد. فاصله بیشتر در LTE، امنیت آن را در برابر انتشار داپلر (Doppler) افزایش می‌دهد. این فناوری می‌تواند سرعت‌های جابه‌جایی كاربر را تا ٣٥٠ كیلومتر بر ساعت مدیریت کند. از سوی دیگر، WiMAX تا سرعت ١٢٠ كیلومتر بر ساعت را اداره می‌كند.
در بخش نرخ انتقال اطلاعات، LTE باز هم در وضعیت بهتری قرار دارد. هرچند پارامترهای گوناگونی بر عملكرد فناوری‌های بی‌سیم و حداكثر سرعت محقق‌شده روی لینك آن‌ها تاثیر می‌گذارند، اما پوشش بهتر و پهنای باند بیشتر كانال‌ها در LTE سبب می‌شود در شرایط مشابه، سرعت انتقال دیتای بیشتری داشته باشد. در نهایت، LTE مصرف انرژی در سمت كاربر را به طور چشمگیری كاهش می‌دهد و این موضوع در مواردی كه كاربر از سیستم مبتنی بر باتری استفاده می‌كند، بسیار اهمیت دارد.
با در نظر گرفتن تمام این موارد، به نظر می‌رسد WiMAX در حال واگذار كردن میدان به LTE است. با توجه به پیشرفت‌های به‌دست آمده در حوزه فناوری‌های موبایل و حركتی كه به سمت 5G آغاز شده است، اپراتورها دلیلی نمی‌بینند روی WiMAX سرمایه‌گذاری كنند، زیرا LTE نه‌تنها ساختاری یكپارچه با مجموعه سرویس‌های آن‌ها را تامین می‌كند، بلكه گزینه‌های بهتری را نیز در اختیار مصرف‌كنندگان قرار می‌دهد. همچنین، تداوم پشتیبانی و سازگاری در این مسیر نیز وضعیت بهتری دارد، كه در نهایت می‌تواند به سود كاربران باشد.
