حمل و نقل هوشمند چیست و چه مزایایی دارد؟

در مطلب قبلی از خودروهای خودران صحبت کردیم که بخشی از سیستم بزرگتری به نام حمل و نقل هوشمند هستند و  می‌توانند در زندگی روزمره ما  تاثیر بسیار  خوبی داشته باشند. چطور؟

مثلا در هر جای مسیر که ترافیک و مشکلی پیش بیاید، سیستم ناوبری خودرو، مسیر جایگزینی را انتخاب می‌کند و وسایل نقلیه‌ امدادی، به راحتی می‌توانند از مسیرهای بدون ترافیک در سریعترین زمان در کنار مصدومان و بیماران باشند.

شاید چندین سال پیش این اتومبیل ها را فقط در فیلم­های علمی/تخیلی می­دیدیم اما الان خودروهای خودران، بخشی از سیستم حمل و نقل هوشمند هستند.

در این مطلب با سیستم حمل و نقل هوشمند، مزایا و کارکرد آن آشنا می­شوید.

حمل و نقل هوشمند چیست؟

به زبان ساده‌، حمل‌ونقل هوشمند با استفاده از تکنولوژی‌های جدید مثل اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و شبکه پرسرعت اینترنت جابجایی در شهرها را راحت‌تر، به‌صرفه‌تر و ایمن‌تر می‌کند.

مهم‌ترین قسمت از حمل‌ونقل هوشمند را وسایل نقلیه هوشمند تشکیل می‌دهند. وسایل نقلیه‌ای که علاوه بر قابلیت خودران بودن، به سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری یکپارچه مجهزند و  به وسیله اینترنت به سامانه‌های هوشمند حمل‌ونقل شهری یا بین‌شهری متصل می‌شوند.

حمل و نقل هوشمند به چه تکنولوژی‌هایی نیاز دارد؟

قدم اول برای رسیدن به حمل و نقل هوشمند، افزایش دستگاه‌های اینترنت اشیا (IoT) و شبکه ارتباطات 5G است.

افزایش دستگاه‌های اینترنت اشیا، باعث کم شدن قیمت سنسور‌ها و کنترل‌کننده‌ها می‌شود و به این ترتیب تقریبا تمام خودروها می‌توانند به این سنسورها مجهز شده و از راه دور کنترل و مدیریت شوند. شبکه ارتباطات 5G هم می‌تواند با فراهم کردن سرعت بالا، مدیریت و کنترل سیستم‌های حمل‌ونقل را در لحظه، بدون تاخیر و آسان کند.

سیستم حمل‌ونقل هوشمند در چند شهر در حال آزمایش هستند تا برای استفاده در محیط‌های جدید‌تر آماده شوند. مثلا نیویورک ایالت وایومینگ در آمریکا، فضای مناسبی برای آزمایش خودروهایی شده که به وسیله اینترنت به هم متصل‌اند.

 حمل‌ونقل هوشمند چگونه کار می‌کند؟ حمل‌ونقل هوشمند VS حمل و نقل سنتی!

برای اینکه عملکرد حمل و نقل هوشمند را بهتر درک کنید، اول باید نگاهی به حمل و نقل سنتی داشته باشید.

در حمل و نقل سنتی، رانندگان و عابران پیاده هر کدام وظیفه دارند به علائم راهنمایی و رانندگی توجه و آنها را رعایت کنند و اگر هر یک از آن ها وظیفه خود را به درستی انجام ندهند، هم کارایی و هم ایمنی کم می‌شود. اما در یک تقاطع هوشمند، عملکرد همه چیز از زیرساخت‌ها تا وسایل نقلیه حساب شده و هوشمند است، مثلا:

• یک وسیله نقلیه هوشمند با ترکیبی از بلوتوث و LIDAR (تشخیص نور و صدا) عبور عابران پیاده را تشخیص می‌دهد و برای جلوگیری از تصادف به طور خودکار ترمز می‌کند.
• چراغ‌های خیابان سیگنال‌های ارسال شده از تک‌تک وسایل نقلیه را دریافت می‌کنند و با تشخیص این که چه تعداد ماشین در چه جهتی منتظر عبور هستند، بسیار دقیق‌تر و کارآمدتر از چراغ‌های سنتی دکمه‌ای و زمان‌دار، عمل می‌کنند.
• اتومبیل‌ها و چراغ‌ها حتی می‌توانند در حدی هوشمند باشند که وقتی چراغ سبز می‌شود، اتومبیل به طور خودکار شروع به حرکت کند. یا هنگام قرمز شدن (یا ارسال سیگنال «توقف» به کامپیوتر ماشین)، سرعت ماشین را کم کند و متوقف شود.

مزایای استفاده از فناوری‌های هوشمند در سیستم حمل‌ونقل و شهر‌های هوشمند در مقایسه با حمل و نقل سنتی زیاد است. در اینجا فقط به چند مورد کلی اشاره می‌کنیم:

• امن‌تر است: ترکیب اینترنت اشیا، یادگیری ماشینی و شبکه ارتباطی 5G، ثابت کرده که سیستم حمل‌ونقل هوشمند (هم در وسایل نقلیه و هم در زیرساخت‌های ثابت مانند تقاطع‌ها) باعث کم شدن خطاهای انسانی می‌شود و تصادفات را به حداقل می‌رساند. چون کامپیوترها دچار احساسات،خستگی و حواس‌پرتی نمی‌شوند!
• کارآمدتر و مقرون‌به‌صرفه تر است: با کمتر شدن تصادفات، انرژی و منابع  هم کمتر مصرف می­شوند که باعث کاهش هزینه‌های شهری می‌شود. ذخیره هزینه‌های اضافه می‌تواند به ارزان‌تر شدن هزینه‌های حمل‌ونقل عمومی هم کمک کند و به خدمات کارامدتری در شهر منجر می‌شود.
• دید وسیع‌تر و همه جانبه می‌دهد: مراکز مدیریت ترافیک شهری با پایش دقیق و لحظه‌ای اطلاعات ترافیک شهری، می‌توانند به سرعت جاهایی از شهر که دچار مشکلات ترافیکی شده را شناسایی کنند و با اینترنت پرسرعت در کوتاه‌ترین زمان، مسیر‌های جایگزین‌ را به همه ماشین‌های درون شهر اطلاع بدهند. به این شکل ترافیک در نقاط حساس بین چند مسیر تقسیم می‌شوند.
• برای محیط زیست بهتر است: تاریخچه حمل‌ونقل سنتی همیشه با ایجاد مشکلاتی برای محیط زیست همراه بوده است. درحالی که حمل‌ونقل هوشمند، با ایجاد نظم و راحتی علاقه مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی را زیاد می‌کند و به این ترتیب مصرف انرژی را به‌طرز چشمگیری کم می‌کند.
• زنجیره تامین انعطاف‌پذیرتری دارد: بحران‌های جهانی مثل همه‌گیری ویروس کرونا نشان داد که زنجیره‌های تامین‌کننده جهانی در برابر مشکلات بزرگ، آسیب‌پذیر هستند. وقتی کارگران و راننده‌ها بیمار باشند و سفر از یک منطقه به منطقه دیگر، به خطری برای سلامت افراد تبدیل شود، حمل‌ونقل خودران و هوشمند می‌تواند یک نجات‌دهنده واقعی برای انسان باشد.

امنیت سیستم حمل‌ونقل هوشمند

یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های مخالفان شهر هوشمند، آسیب‌پذیری سیستم‌های هوشمند در برابر حملات سایبری است. به هرحال این حملات چیز جدیدی نیستند و پیش از آنکه کامپیوتر‌ها هم به وجود بیایند تمام زیرساخت‌ها مثل بانک‌ها و سیستم‌های برق شهری و …در معرض حملات فیزیکی بودند. با به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری مناسب، ارتباطات رمزنگاری شده به وسیله شبکه‌های مجازی خصوصی و دیگر اقدامات امنیتی چندلایه، می‌توان خطرات حملات سایبری را به شدت کاهش داد.

در نهایت با پیشرفت فناوری‌های اینترنتی و ارتباطی، فاصله تا رسیدن به شهر هوشمند و حمل و نقل هوشمند کمتر و کمتر می‌شود و باید منتظر بود و دید که کدام شهر پیشتاز حمل و نقل هوشمند در جهان می‌شود.

به نظر شما حمل و نقل هوشمند چه مزایا و چالش‌های دیگری می­تواند داشته باشد؟ نظرات خود را در کامنت‌ها با ما مطرح کنید.